FAQ
Często zadawane pytania dotyczące projektu StarWordsDlaczego warto wziąć udział w badaniu?
Zaangażowanie rodziców i dzieci w projekty takie jak nasz jest niezbędne do poszerzenia wiedzy o rozwoju językowym dzieci (w tym dwujęzycznych), a w konsekwencji poprawienia standardów diagnozy oraz pomocy dzieciom, których rozwój językowy nie przebiega prawidłowo. Chcemy jednak, żeby każda rodzina biorąca udział w projekcie czuła się wynagrodzona za wkładany wysiłek. Dlatego przygotowaliśmy dla Was podcasty oraz artykuły popularnonaukowe, z których dowiecie się więcej na temat tego, co badania naukowe mówią o rozwoju (nie tylko językowym) małych dzieci. Wytrwali użytkownicy otrzymają również vouchery do Empiku na niewielkie kwoty i kolorowanki z pierwszymi słowami swoich dzieci, które będą wspaniałą pamiątką. Dostęp do powyższych nagród będzie regularnie przydzielany wytrwałym użytkownikom aplikacji.
Gdzie znajdę podcasty i artykuły o rozwoju dzieci?
Wszystkie nagrody, tj. podcasty, artykuły oraz kolorowanki z pierwszymi słowami, a także vouchery do sklepu Empik, znajdują się w zakładce „Wiedza”. Są one wynagrodzeniem za aktywność w aplikacji (np. za uzupełnienie informacji o sobie, za odpowiedzenie na pytania o środowisko językowe dziecka, za wypełnienie kwestionariusza rodzicielskiego Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji, za wpisanie 50+ słów dziecka). W zakładce „Wiedza” znajdziesz listę nagród z informacją o tym, czy jest ona dla Ciebie dostępna lub jaką aktywność trzeba wykonać, by zdobyć do niej dostęp. W trakcie trwania projektu będziemy dodawać kolejne nowe materiały do zakładki „Wiedza”.
Mam dwoje dzieci w wieku od 0 do 24 miesięcy. Czy mogę wpisywać w aplikacji słowa obojga?
Tak! W aplikacji możesz dodać tyle dzieci, ile masz w wieku 0–24 miesiące :). Dzieci można dodać po kliknięciu w „Profil” w menu na dole. Przy wpisywaniu słów dzieci pamiętaj tylko, żeby sprawdzić, w profilu którego dziecka wpisujesz dane słowo. Zostaniesz też poproszony/poproszona o uzupełnienie informacji (np. na temat wczesnego rozwoju, otoczenia językowego) dla obojga dzieci.
Dlaczego szukacie dzieci właśnie w tym wieku – od 0 do 24 miesięcy?
Zależy nam na tym, żeby zbadać wczesny rozwój językowy dzieci. Żeby to osiągnąć, chcemy zebrać dane na temat dzieci, które dopiero zaczną, zaczynają lub niedawno zaczęły mówić. Rodzice dzieci, które jeszcze nie mówią, będą mogli odpowiadać na bieżąco na różne pytania o rozwój dziecka (np. gaworzenie, raczkowanie) i wprowadzać pierwsze słowa ich dzieci dopiero wtedy, gdy zaczną mówić. Natomiast rodzice dzieci, które już mówią (a może nawet mówią całkiem sporo), będą mogli wpisywać także pierwsze zdania swoich dzieci.
Czy aplikacja jest przeznaczona tylko dla rodziców dzieci polskich, polsko-angielskich i polsko-norweskich?
Aplikacja została stworzona oryginalnie głównie z myślą o rodzinach polskich, polsko-angielskich i polsko-norweskich, ale jest dostosowana także do potrzeb rodzin mówiących w innych językach oraz rodzin wielojęzycznych w różnych konfiguracjach językowych.
Dlaczego powinienem/powinnam wyrazić zgodę na otrzymywanie powiadomień z aplikacji?
Aplikacja będzie przypominać Ci za pomocą powiadomień o regularnym notowaniu słów dziecka. Poza tym niektóre nasze pytania o rozwój dziecka przyjdą do Ciebie właśnie w formie powiadomień. Poprzez powiadomienia poinformujemy Cię w pierwszej kolejności również o niektórych nagrodach za aktywność.
Czy mam wpisywać każde słowo tylko raz, czy zapisywać każde jednorazowe użycie słowa przez moje dziecko?
Zapisuj każde słowo tylko raz! Np. jeśli Twoje dziecko właśnie zaczęło mówić „piesek”, wystarczy, że tylko raz wpiszesz nam słowo „piesek” w aplikacji. Co więcej, jeśli spróbujesz wpisać słowo „piesek” jeszcze raz, na ekranie pojawi się informacja, że takie słowo zostało już wcześniej wpisane.
Moje dziecko jeszcze do niedawna mówiło „hau hau” na psa, teraz mówi już “pies”/“piesek”. Jak zapisać to w aplikacji?
Słowa wypowiadane przez dzieci zmieniają się dynamicznie! Po wpisaniu słowa dziecka (np. „hau hau”) za jakiś czas zapytamy Cię o to, czy Twoje dziecko dalej używa tego słowa. Będziesz mógł/mogła wybrać z opcji: „tak”, „tak, ale zmieniło się” lub „nie”. Po wybraniu opcji „tak, ale zmieniło się” będziesz mógł/mogła edytować formę lub znaczenie słowa.
Pamiętaj, słowa Twojego dziecka mogą zmienić formę (np. stać się bardziej podobne do dorosłej wersji, tak jak „pies”/„piesek”) lub znaczenie (np. „hau hau" oznaczało wcześniej wszystkie czworonożne zwierzęta, ale teraz zawęziło znaczenie do psów).
Dołączyliśmy do projektu w momencie, w którym moje dziecko mówi już dość dużo. Czy mam uzupełnić wstecz wszystkie słowa, które wypowiada moje dziecko, wraz z przybliżonymi datami, kiedy wypowiedziało je po raz pierwszy?
Z założenia aplikacja przeznaczona jest do wpisywania nowych słów na bieżąco. Jeśli zaczniesz korzystać z aplikacji w momencie, w którym dziecko używa już wielu słów, nie musisz wpisywać ich do aplikacji. Zapraszamy do wpisywania nowych słów lub zdań na bieżąco, wtedy, kiedy pojawiają się po raz pierwszy. Jeśli jednak masz czas i ochotę, by wstecznie uzupełnić słowa dziecka, nie ma ku temu przeszkód – datę pojawienia się słowa można ustawić wstecz (można użyć daty przybliżonej).
Opcja „dodaj użytkownika” – po co miałbym zapraszać kogoś innego do wpisywania słów mojego dziecka?
Możesz chcieć, żeby drugi rodzic pomagał Ci w zapisywaniu nowych słów dziecka. Możesz też zaprosić dziadków, nianię, opiekunkę lub nauczycielkę/nauczyciela do tego, żeby wpisywali słowa Twojego dziecka – to szczególnie ważne, gdy mówią oni do dziecka w innym języku niż Ty. Możesz dodać nawet trzy osoby, które razem z Tobą będą przyglądać się temu, co mówi dziecko. Jeśli zmienisz zdanie, w każdej chwili możesz usunąć danego użytkownika. Ważne, żeby dodawać użytkowników, którzy mają stały kontakt z dzieckiem i rzeczywiście mogą dodać coś nowego/ważnego od siebie.
Czy inny użytkownik, np. niania lub nauczyciel, widzi wszystkie informacje o moim dziecku?
Nie, użytkownik o roli opiekunki/niani/nauczyciela widzi imię dziecka oraz słowa, które sam wpisze (nie widzi słów, które wpiszesz dziecku Ty lub drugi rodzic, ani Twoich odpowiedzi na pytania w ankietach). Rodzic z kolei widzi również słowa wpisane przez innych użytkowników.
Jak rozumieć „języki dziecka” – co powinienem/powinnam tam wpisać?
Chodzi o języki, z którymi dziecko ma regularny kontakt. Może to być np. język lub języki, które słyszy w domu (np. języki, w których rodzice lub rodzeństwo zwracają się do dziecka), język dziadków/niani/opiekunki, którzy regularnie opiekują się dzieckiem, lub język używany przez większość czasu w żłobku/klubiku/przedszkolu. Ważne, żeby był to język, w którym ktoś mówi do dziecka, a więc nie chodzi tu np. o język, w którym dziecka ogląda bajki w telewizji bądź na tablecie czy okazjonalnie czyta książeczkę.
Co to jest neologizm? Czym się różni neologizm od słowa?
Neologizm to wymyślone słowo, czyli słowo, które dziecko samo stworzyło. Nie mogło go wcześniej od nikogo usłyszeć, bo nie jest to słowo istniejące w języku standardowym. Dzieci czasem wymyślają własne słowa, np. na urządzenie do mielenia kawy wszyscy mówimy (na ogół) „młynek”, a dziecko może je nazywać „mielnik” (od czasownika „mielić”). Czasem wymyślone słowa nie muszą wiązać się z żadnymi istniejącymi, np. dziecko może mówić „gjagja” na owoce. Rodzic może mieć wątpliwość, czy dziecko samo wymyśliło słowo, czy tylko zmieniło formę fonetyczną istniejącego słowa (np. na pomarańczę mówi „pojacia”). Takie zmienione słowa (bardzo odległe w formie od standardowych) też można wpisywać jako neologizmy.
W aplikacji można wpisać „zdanie” – czy chodzi o pełne zdania?
Chodzi nam o wypowiedzi dziecka składające się z więcej niż jednego słowa, np. „daj mleko”, „mama tu”. Bardziej rozwinięte zdania (np. „Ja nie dałam Kasi kotka”) też są dla nas zdaniami, ale niektóre zdania (zwłaszcza pierwsze dziecięce wypowiedzi wielowyrazowe) może być trudno nazwać zdaniami w sensie gramatycznym, np. „Tu am”.
Moje dziecko przekręca słowa, np. mówi niegramatycznie lub zmienia któryś dźwięk. Czy mam wpisać słowo tak, jak mówi, czy „poprawioną” wersję?
To bardzo ważne – wpisuj słowa dziecka dokładnie tak, jak one brzmią. Natomiast w pole „Znaczenie słowa” wpisz „poprawioną” wersję – tak abyśmy mogli zrozumieć, co dane słowo oznacza.
Oprócz pytań o słowa pytacie również o adres pocztowy, wykształcenie rodzica, wczesny rozwój dziecka (np. waga urodzeniowa) czy liczbę dzieci mieszkających w tym samym domu. Po co Wam te wszystkie informacje niezwiązane bezpośrednio ze słowami?
Każda z tych informacji pozwala nam lepiej poznać i uwzględnić wpływ otoczenia dziecka na rozwój językowy. Dane takie jak adres pocztowy pozwolą nam ustalić, z jakich regionów danego kraju są nasi użytkownicy i czy udało nam się dotrzeć z aplikacją do wielu zakątków danego kraju. Natomiast inne czynniki, takie jak wczesny rozwój dziecka, wykształcenie rodziców, to, czy dziecko ma rodzeństwo (także przybrane), czy nawet sen lub karmienie piersią, mogą potencjalnie mieć wpływ na rozwój językowy dzieci. Chcemy jak najdokładniej zbadać te czynniki, aby ustalić, czy i jak bardzo wpływają one na rozwój języka zarówno dzieci jedno- jak i dwujęzycznych. Dzięki tej wiedzy będziemy mogli przygotować trafne porady dla rodziców i praktyków o tym, jak wspierać rozwój językowy dzieci.
Co się stanie z informacjami pozyskanymi w trakcie badań przez zespół realizujący projekt?
Badanie jest poufne, a zebrane dane posłużą wyłącznie do celów naukowych. Przy przechowywaniu danych zebranych w projekcie zachowujemy ich pełną poufność, dane natomiast są przechowywane na serwerach znajdujących się w Unii Europejskiej. Wyniki badań zawsze będą przedstawiane zbiorczo (np. w artykułach naukowych lub prezentacjach). Nie udostępniamy osobom trzecim indywidualnych wyników osób badanych. Dane kontaktowe (np. adres e-mail), które pozwolą nam na komunikowanie się w trakcie trwania projektu, również będą poufne i nie będą wykorzystywane po zakończeniu projektu bez Państwa wiedzy i zgody. Pełna treść zgody oraz klauzula RODO dostępna jest pod tym linkiem.
Czy mogę zrezygnować z udziału w badaniu?
Rezygnacja z badania jest możliwa w dowolnym momencie, nie wiąże się z żadnymi konsekwencjami i nie wymaga podania powodu rezygnacji. Jeśli zrezygnujesz z udziału w projekcie, będziesz mógł/mogła wykasować wpisane do aplikacji dane, tym samym usuwając je z bazy projektu.
Nie widzisz odpowiedzi na swoje pytanie? Napisz do nas! projekt.starwords@psych.uw.edu.pl