MULTILADA

CDI

 

Czym jest CDI?


 

MacArthur-Bates Communicative Development Inventories (CDI) to kwestionariusze rodzicielskie służące do pomiaru rozwoju językowego dzieci do lat trzech, szeroko stosowane w różnych krajach zarówno do celów badawczych, jak i diagnostycznych. Zadaniem rodzica jest zaznaczenie z listy słów, których jego dziecko używa. Zalety kwestionariuszy są przede wszystkim praktyczne: w przypadku dzieci w wieku poniżej 3–4 lat pozwalają one ominąć trudności związane z bezpośrednim badaniem tak małych dzieci (nawiązanie kontaktu z obcą osobą, koncentracja itd.). Ponadto kwestionariusze są w formie elektronicznej, a więc są wypełnianie online. Jest kilka wersji kwestionariusza dla dzieci w różnym wieku:

 

CDI Words and Gestures (polska adaptacja: Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji: Słowa i Gesty, IRMIK SIG) dla dzieci w wieku od 8 do 18 miesięcy zawiera listę słów (pogrupowanych w kategoriach semantycznych, np. zwierzęta, pojazdy, części ciała), gestów i czynności charakterystycznych dla małych dzieci. Zadaniem rodzica jest zakreślenie tych słów, które dziecko rozumie i/lub których używa, oraz tych gestów i czynności, które dziecko wykonuje. Ponadto kwestionariusz zawiera pytania, np. o pierwsze przejawy rozumienia, o rozumienie wypowiedzi rodziców, o tendencje do wymieniania nazw przedmiotów, do powtarzania usłyszanych słów, wypowiedzeń, zwrotów itp. 

 

CDI Words and Sentences (polska adaptacja: Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji: Słowa i Zdania, IRMIK SIZ) dla dzieci w wieku od 18 do 30 miesięcy zawiera podobną (jednak dłuższą) listę słów oraz pytania dotyczące rozwoju gramatycznego, np. o to, czy dziecko łączy wyrazy. Jeśli tak, rodzic proszony jest o podanie trzech najdłuższych wypowiedzeń, jakie ostatnio usłyszał od swojego dziecka. Polskie adaptacje kwestionariuszy IRMIK SIG i SIZ zostały wystandaryzowane, tzn. przeprowadzono badania normalizacyjne na ogólnopolskiej próbie 1200 (SIG) oraz 2400 (SIZ) rodziców, które pozwoliły potwierdzić rzetelność i trafność testów oraz opracować normy dla polskich dzieci jednojęzycznych. Badanie normalizacyjne zostało przeprowadzone w Insytucie Badań Edukacyjnych przez zespół prowadzony przez prof. Magdalenę Smoczyńską wraz z badaczami z MultiLADY: prof. Ewą Haman, dr. Grzegorzem Krajewskim i dr Magdaleną Łuniewską.


CDI-III przeznaczony jest dla dzieci w wieku 34-48 miesięcy. Polska adaptacja jest w przygotowaniu przez zespół MultiLADY pod kierownictwem dr. Grzegorza Krajewskiego. Nowe narzędzie opracowujemy we współpracy z naszymi partnerami zagranicznymi, wspólnie z którymi uzyskaliśmy zgodę na nową adaptację językową CDI-III od CDI Advisory Board (zespołu skupiającego naukowców zaangażowanych w rozwijanie narzędzi na wzór MacArthur-Bates Communicative Development Inventory).


Wersje adaptatywne

Oprócz opracowywania CDI-3 w języku polskim zespół MultiLADY pracuje również nad stworzeniem krótszych, adaptatywnych wersji kwestionariuszy CDI. Oryginalne kwestionariusze zawierają długą listę słów, co sprawia, że wypełnienie kwestionariusza przez rodzica jest czasochłonne. Dlatego pracujemy nad skróconą wersją adaptatywną, w której kolejne słowa będą dostosowywane automatycznie do szacowanego poziomu umiejętności dziecka. Dzięki temu badanie wersją adaptatywną będzie trwało znacznie krócej. Aby upewnić się, że tworzone wersje adaptatywne są wiarygodne, wielu rodziców będzie proszonych o wypełnienie obu wersji: oryginalnej (długiej) i adaptatywnej (skróconej). Takie badanie, choć nieco żmudne dla rodzica, pozwoli nam porównać obie wersje kwestionariusza i określić rzetelność i trafność wersji adaptatywnej (skróconej). W przyszłości pozwoli to zastąpić oryginalną (długą) wersję kwestionariusza wersją adaptatywną (skróconą), co znacznie ułatwi przeprowadzanie badania zarówno badaczom, jak i praktykom pracującym z dziećmi.


W jakich projektach używamy CDI?

Kwestionariusze CDI używane są w większości naszych projektów, gdziekolwiek badamy dzieci do wieku 3–4 lat. Używamy ich zatem w projekcie StarWords, gdzie będziemy prosić rodziców o wypełnienie kwestionariuszy długich i adaptatywnych (skróconych), oraz w jednym z badań w projekcie PolkaNorski, w którym biorą udział rodzice dzieci w wieku od 24 do 35 miesięcy.