MULTILADA

PolkaNorski

 





Cele projektu


 

Projekt PolkaNorski bada rozwój umiejętności językowych i wiedzy o świecie polsko-norweskich dzieci wielojęzycznych i ich jednojęzycznych rówieśników w Polsce i w Norwegii.

W projekcie PolkaNorski naszym celem jest zbadanie związku między umiejętnościami językowymi dzieci oraz ich wiedzą o świecie a środowiskiem językowym, kulturowym i edukacyjnym, w którym dorastają. W czterech pakietach badawczych będą badane wielojęzyczne polsko-norweskie dzieci oraz jednojęzyczne dzieci norweskie i polskie w wieku od 2 do 6 lat.  

Zbadamy rozwój językowy u dzieci jednojęzycznych i wielojęzycznych, porównując między sobą trzy grupy językowe (dwie jednojęzyczne: polską i norweską oraz jedną dwujęzyczną) oraz obserwując przebieg rozwoju językowego dzieci od 2 lat do końca wieku przedszkolnego. Będziemy badać mózgowe podstawy przetwarzania słów u dzieci. Zbadamy również znaczenie kultury, w której wychowują się dzieci, dla ich rozwoju językowego oraz nabywania wiedzy o świecie przyrody. Ponadto będziemy badać, czy można skutecznie wspierać rodziców dopiero spodziewających się potomstwa, aby ich wielojęzyczne dziecko miało optymalne warunki do rozwoju językowego. 


Dlaczego to ważne?

Ze względu na migracje pomiędzy krajami Europy coraz więcej dzieci dorasta w wielojęzykowym oraz wielokulturowym środowisku i przyswaja więcej niż jeden język. Zagadnienia wielojęzyczności oraz jej wspierania, zanim dzieci rozpoczną edukację szkolną, są obecnie szczególnie istotne. Nasz projekt skupi się na grupie dzieci polskich imigrantów w Norwegii, którzy stanowią liczną grupę w tym kraju. Badania umożliwią wszechstronny opis rozwoju dzieci jednojęzycznych i wielojęzycznych, zarówno pod względem wczesnego rozwoju językowego oraz nabywania wiedzy o świecie przyrody, jak i mózgowych podstaw przetwarzania języka u dzieci oraz przekonań rodziców dotyczących rozwoju językowego dzieci. Projekt umożliwi określenie przebiegu typowego rozwoju językowego u dzieci wielojęzycznych, tym samym pozwalając na dokładniejszą diagnozę pod kątem ewentualnych zaburzeń językowych. Ponadto badania mogą pomóc w stworzeniu wytycznych dotyczących wspierania wczesnego rozwoju językowego dzieci wielojęzycznych w kontekście rodzinnym oraz edukacyjnym.

Szczegółowe dane

Projekt realizowany pod kierownictwem prof. Ewy Haman (Uniwersytet Warszawski) i prof. Niny Gram Garmann (Oslo Metropolitan University & MultiLing, University of Oslo)

1.10.2020–31.03.2024
prof. dr hab. Ewa Haman
Katarzyna Bajkowska
Martyna Burdach
dr Anna Duszyk
dr Agnieszka Dynak
Natalia Falkiewicz
Ewelina Fryzowska
dr Ewa Komorowska
dr Grzegorz Krajewski
Magdalena Krysztofiak
dr Itziar Lozano Sánchez
dr Magdalena Łuniewska
Wiktoria Ogonowska
Judyta Pacewicz
dr Andrzej Tarłowski
dr hab. Przemysław Tomalski prof. IP PAN
prof. Nina Gram Garmann (OsloMet & MultiLing, UiO)
Ewelina Baj (OsloMet)
dr Ingeborg Sophie Bjønness Ribu (MultiLing, UiO)
dr Pernille Hansen (Inland Norway University of Applied Sciences & MultiLing, UiO)
dr Anna Sara Hexeberg Romøren (OsloMet & MultiLing, UiO)
Elizabeth Holm (OsloMet)
Katarzyna Kaniuk (OsloMet)
Svitlana Kharkevich (OsloMet)
dr Jolanta Kilanowska (OsloMet)
dr Franziska Köder (MultiLing, UiO)
Karolina Krupa-Gaweł (OsloMet)
Paulina Kudyba (OsloMet)
Lisa Laumann (OsloMet)
Cecilie Rummelhoff (MultiLing, UiO)
dr Mari Sandbakken (OsloMet)
Marta Stasiukiewicz
dr Monika Stąpor (OsloMet)
Ayla Fjeld Skorpen (OsloMet)
Eirik Tengesdal (OsloMet)
dr Michelle White (MultiLing, UiO)

Co się u nas dzieje?

  • 31.03.2024

    Projekt PolkaNorski oficjalnie zakończył się 31.03.2024!
    W naszych badaniach wzięły udział 1523 rodziny oraz 59 nauczycieli, pracowało z nami 57 badaczy, złożyliśmy do publikacji 10 artykułów związanych z projektem.
    Dziękujemy wszystkim naszym uczestnikom, badaczom, studentom i współpracownikom! Bez Waszej pomocy PolkaNorski nie byłby możliwy!
  • 14.03.2024

    Odbyła się konferencja podsumowująca projekt PolkaNorski:
    Polish, Norwegian or both: attempts at large-scale studies on language and cognitive development. Findings and challenges.
    Program konferencji można zobaczyć tutaj.
  • 5-9.02.2024

    Spędziliśmy twórczo czas w Chęcinach, gdzie podczas warsztatów pisania pracowaliśmy nad publikacjami projektowymi. Zobacz relację na naszym Instagramie lub Facebooku.
  • 19.12.2023

    Gratulujemy! Katarzyna Bajkowska obroniła pracę magisterską
    Developing a Questionnaire on Parents’ Knowledge and Beliefs about Language Development and Bilingualism!
  • 25-27.11.2023

    Agnieszka Dynak oraz Magdalena Krysztofiak zaprezentowały nasz projekt
    na konferencji MPal w Nijmegen w Holandii.
  • 23-24.11.2023

    Natalia Falkiewicz, Ewelina Fryzowska oraz Wiktoria Ogonowska
    zaprezentowały nasz projekt podczas
    konferencji NeuroCog 2023 w Brukseli.

Jak wygląda badanie?

W naszym projekcie przewidziane są cztery pakiety badawcze, co oznacza, że prowadzimy cztery różne badania i każde z nich wygląda inaczej. W niektórych badaniach mogą brać udział te same osoby (rodzice i/lub dzieci). 

 

W pierwszym badaniu rodzice dzieci w wieku od 24 do 35 miesięcy będą proszeni o wypełnienie standardowych kwestionariuszy rodzicielskich (MacArthur-Bates Communicative Development Inventories, CDI). W kwestionariuszu CDI rodzice zaznaczają wszystkie słowa, które dziecko rozumie oraz wypowiada. Kwestionariusze są przygotowane w wersji online oraz będą udostępnione w ramach profesjonalnej aplikacji, opracowanej w projekcie StarWords. Dodatkowo w aplikacji rodzice będą proszeni o wypełnienie kwestionariuszy na temat otoczenia językowego dziecka i języków, do których dziecko ma dostęp. Więcej o aplikacji można przeczytać tutaj. Zasób słownictwa u dzieci w wieku od 3 do 5 lat zostanie zbadany za pomocą Cross-Linguistic Lexical Tasks (CLTs). CLTs zawierają 4 zadania sprawdzające rozumienie oraz nazywanie czasowników i rzeczowników. Zadania są przygotowane w formie aplikacji, z której dzieci mogą korzystać na tablecie lub komputerze. Badanie pozwoli zarówno na porównania między grupami dzieci jednojęzycznych i wielojęzycznych, jak i obserwację przebiegu rozwoju językowego w tych grupach i określenie norm dla wyników uzyskiwanych przez dzieci w danym wieku.

W drugim badaniu będziemy badać dzieci w wieku 2 lat oraz sprawdzać ich reakcje mózgowe na znane słowa za pomocą metody EEG (elektroencefalografia), posiłkując się okulografią (eye-tracking), w celu ustalenia, które słowa zna dane dziecko. Później dzieci zostaną zaproszone do udziału w badaniu z wykorzystaniem CLTs, dzięki czemu będziemy mogli ocenić związek między wcześniejszą aktywnością mózgu podczas prezentacji znanych słów a późniejszym zasobem słownictwa dzieci.

 

W trzecim badaniu również wykorzystamy dane zebrane podczas badania CLTs. Zbadamy ogólne funkcjonowanie poznawcze dzieci oraz poprosimy rodziców o wypełnienie kwestionariuszy dotyczących wartości rodzinnych, praktyk związanych z rozwojem pojęć oraz zainteresowań u dzieci. Nauczyciele w przedszkolach zostaną również poproszeni o wypełnienie kwestionariuszy dotyczących otoczenia językowego dzieci oraz rozwoju wiedzy o świecie przyrody podczas zajęć edukacyjnych. Zadania dla dzieci, badające ich wiedzę o świecie (wiedzę o świecie przyrody), zostaną udostępnione w formie gry w ramach aplikacji stworzonej na potrzeby projektu. Później badanie zostanie powtórzone z udziałem tych samych dzieci, aby sprawdzić przebieg rozwoju ich wiedzy o świecie. Badanie pozwoli przyjrzeć się, w jaki sposób czynniki rodzinne oraz kulturowe w Norwegii oraz w Polsce wpływają na rozwój językowy oraz rozwój wiedzy o świecie przyrody.

W czwartym badaniu przygotujemy warsztaty online dla rodziców spodziewających się dziecka w Norwegii. Do uczestnictwa będą zaproszone pary, w których przynajmniej jeden rodzic mówi po polsku. Podczas warsztatów rodzice będą mogli poznać i przedyskutować różne zagadnienia związane z opieką nad małym dzieckiem. Później – za pomocą aplikacji opracowanej w projekcie StarWords – będziemy śledzić rozwój językowy i poznawczy dzieci przez pierwsze dwa lata życia. Rodzice zostaną również poproszeni o wypełnienie kwestionariuszy dotyczących kontaktu dziecka z poszczególnymi językami oraz swoich przekonań o rozwoju dziecka. Badanie pozwoli na opracowanie zaleceń dla rodziców wychowujących dzieci wielojęzyczne do stosowania już od urodzenia dziecka. 

Projekt PolkaNorski
jest realizowany na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego

i finansowany ze środków Funduszy Norweskich (www.norwaygrants.org) za pośrednictwem Narodowego Centrum Nauki (www.ncn.gov.pl) w ramach konkursu GRIEG. Tytuł projektu: „Przyswajanie polskiego i norweskiego oraz wiedzy o świecie przez dzieci jedno- i wielojęzyczne” (UMO-2019/34/H/HS6/00615; wartość dofinansowania: ok. 1500000 Euro)